Mai vàng là loại hoa kiểng đặc trưng cho ngày Tết cổ truyền ở Việt Nam. Với tên gọi cùng màu vàng trẻ ranh đã cho chúng một vị trí quan trọng trên thị trường hoa kiểng. Hàng năm, nghề sản xuất hoa kiểng nói chung và mai vàng nói riêng đã đem tới hiệu quả kinh tế hơi cao cho dân cày. Tuy nhiên, mai vàng thường bị 1 số loài sâu bệnh hại rộng rãi như: nhện đỏ, bệnh cháy lá và đốm đồng tiền… tiếp đây là triệu chứng và cách phòng trừ các loại bệnh nhiều. Cộng yêu mai vàng Đánh giá thêm thông báo này nhé.
1.Nhện đỏ
*Triệu chứng
Nhện thường rất nhỏ, khó phát hiện nếu như ko nhìn kĩ,cả nhện trưởng thành và nhện non đều bu bám trên bề mặt của lá cây mai, cạp ăn biểu tị nạnh và chích hút dịch của lá cây mai diễn ra từ lá bước vào giai đọan bánh tẻ trở đi, làm cho lá có những vết trắng lấm chấm giống bụi cám, sau đó lá chuyển dần sang mầu xanh đen và nâu tương đối đậm loang lổ, phiến lá bị phồng lên như bánh tráng. Nếu không phát hiện và có biện pháp diệt trừ kịp thời, bộ lá của cây mai sẽ bị cằn lại, thô cứng và cố nhiên sẽ tác động đến qúa trình sinh trưởng và phát triển thường nhật của cây mai, nhất là trong mùa khô. Do thân thể của nhện rất nhỏ mắt thường khó nhận ra mà chỉ nhận ra triệu chứng gây hại để lại của nhện trên lá nên trong thực tiễn đã có những chủ vườn mai ở huyện 12 cứ tưởng cây mai bị bệnh và điều trị theo hướng sử dụng thuốc trừ bệnh nên ko thấy “bệnh” thuyên giảm.
*Phòng trừ
Để phòng trị lọai nhện này bạn có thể tiến hành một vài công việc sau đây:
– chúng ta không nên trồng hoặc đặt các chậu mai quá xít nhau, để vườn mai có độ thông thóang.
– Hàng ngày lúc tưới tắm, chăm sóc vườn mai các bạn nên chú ý Quan sát cây mai, rà soát bộ lá mai (nhất là những lá trong khoảng giai đọan bánh tẻ trở đi) để phát hiện sớm và có giải pháp diệt trừ nhện kịp thời. Do cơ thể của nhện rất nhỏ Do vậy nên để dễ phát hiện nhện bạn phải dùng kính lúp, nếu ko có kính lúp bạn có thể rà soát bằng cách gián tiếp như sau: ngắt những lá mai nghi có nhện đặt vào giữa 2 tờ giấy trắng rồi lấy tay vuốt nhẹ phía ngòai tờ giấy, giả dụ thấy trên mặt giấy có những chấm nhỏ mầu vàng xanh, hồng hay đỏ thì lá đấy đang có nhện gây hại, những chấm này càng phổ biến thì chứng tỏ mật độ của nhện càng cao.
– lúc phát hiện có phổ biến nhện trên cây mai các bạn có thể dùng một trong các lọai thuốc tiếp sau đây để phun xịt: Danitol 10EC; Comite 73EC; Pegasus 500SG; Ortus 5SC; Cascade 5EC; Nissuran 5EC; Sirbon 5EC; Kelthane 18,5EC…Nên dùng luân phiên thuốc để hạn chế nhện bị kháng thuốc. Về liều lượng và cách sử nên đọc hướng dẫn có in trên nhãn thuốc.
2. Bệnh đốm đồng
*Triệu chứng : Ngòai cây mai ra thì bệnh này còn có thể gặp trên phổ biến lọai cây thân gỗ khác, nhất là những cây ăn trái như: cam quýt, chôm chôm, nhãn, bưởi, mãng cầu, sầu riêng, mít, xòai…Ban đầu vết bệnh đơn thuần là những đốm rất nhỏ cỡ một số ly, sau ấy nếu như gặp điều kiện thời tiết tiện lợi như ẩm độ trong vườn cao, thiếu nắng…thì chúng vững mạnh rộng ra. Vết bệnh đa số có hình dạng tròn hoặc tương đối tròn như đồng tiền (nên gọi là bệnh đốm đồng tiền) hoặc hình bầu dục, mầu xám trắng hay xám xanh da trời . Theo thời gian vết bệnh cứ lan rộng dần ra quanh đó, ví như nặng phổ biến vết sẽ hòa lẫn vào nhau cho ra hình dáng bất kỳ, mầu sắc loang lổ oằn èo như da hổ, cứ thế phổ thông lớp chồng chất lên nhau làm cho lớp vỏ của cây mai dầy lên, có độ xốp giống như một lớp nhung bao vòng vèo gốc cây mai. Bệnh thường phát triển trên lớp vỏ cây đã già cỗi, cổ thụ một tí, và ở cây mai cổ thường bị bệnh này.
Phòng trị
– chúng ta không nên trồng hoặc sắp đặt những chậu mai trong vườn qúa dầy, quá gần nhau để vườn mai thông thóang, khô ráo, dưới tán, dưới gốc cây nhận được thêm ánh sáng mặt trời, sẽ có tác dụng tránh được bệnh nảy sinh, lớn mạnh. Đây có thể được coi là một trong những giải pháp hữu hiệu nhất để dự phòng bệnh.
-Thiết kế mặt liếp để trồng mai hoặt đặt chậu mai theo hình mai rùa, xẻ rãnh thóat nước để nước không đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa để vườn luôn được khô ráo.
– Đối với những gốc mai đã bị đốm bệnh xuất hiện phổ quát, dầy đặc các bạn có thể sử dụng bàn chải cọ rửa sạch những đốm bệnh trên thân , trên cành.
– Có thể dùng nước vôi hoặc dung dịch thuốc Boóc đô 1% qúet lên thân cây vào đầu mùa mưa, cũng có tác dụng ngăn chặn bệnh thâm nhập, lây lan. Ngòai ra các bạn có thể sử dụng 1 số lọai thuốc gốc đồng như Copper –B, Coc 85; Copper-Zinc hoặc Zinccopper… ghé đề phòng lên những chỗ thường hay bị bệnh trên thân, cành.
3.Bù lạch (Bọ trĩ)
*Triệu chứng: Bù lạch có đặc điểm là mỗi lúc cây mai ra đọt non thì con trưởng thành của chúng sẽ đi lại từ nơi khác đến đẻ trứng trên những đọt lá non, sau lúc đẻ vài ngày trứng bắt đầu nở ra con bù lạch non (con ấu trùng). Thân thể của bù lạch rất nhỏ, đẫy sức cũng chỉ dài khỏang hơn môt cm. Cả con trưởng thành và con ấu trùng đều chích hút nhựa của những lá non, cho ra những vết lấm tấm trắng nhỏ lí tí. Những lá bị hại sẽ mất dần dưỡng chất, phát trển không thường ngày, nhỏ lại, mép lá bị khô cháy và cong lên, lá trở lên thô cứng.
khi những lá bị hại chuyển sang giai đọan bánh tẻ và già, thức ăn không liên quan cho chúng , chúng lại chuyển động sang những lá non khác để chích hút và gây hại. Bù lạch thường gây hại phổ thông trong mùa khô, lúc mùa mưa đến mật số bù lạch sẽ giảm dần.
Phòng trị
– lúc tưới nước cho cây mai, bạn nên dùng lọai máy bơm có áp suất mạnh ,xịt thẳng tia nước vào những chỗ mà bù lạch “cư trú” để rửa trôi bớt chúng, với cách làm này các bạn cũng có sẽ làm giảm bớt được mật số của 1 số đối tượng dịch hại đang gây hại trên cây mai như nhện đỏ, rệp sáp…
– nếu như mật số bù lạch cao bạn có thể sứ dụng một vài lọai thuốc trừ sâu thường dùng như: Malvate 21EC; Trebon 10EC; Confidor 100SL; Admire 050EC; Regent 5SC…Khi phun kẹ thuốc bạn nhớ phun ướt đều cả mặt dưới của lá mai. Nên đọc liều lượng dùng in sẵn trên nhãn thuốc.
4.Bệnh nấm hồng
Triệu chứng: Việc trước tiên bệnh chỉ là một đốm nhỏ, sau ấy cứ lan rộng dần ra rồi bao kín hết cả một đọan cành, làm cho lá cây mai bị rụng, cành bị chết khô dần. Lúc vết bệnh đã bao quành kín hết cả một đọan cành thì đa số những lá mai phía trên chỗ bị bệnh sẽ có mầu vàng, xanh loang lổ, rồi bị rụng dần, khúc cành phía trên chỗ bị bệnh trở lên khô nứt, giòn dễ gẫy. Giả dụ không phát hiện sớm và phun xẹp thuốc phòng trị kịp thời thì có khi lên tới vài chục % số cành bị hại, làm cho cây mai xơ xác, vụ ra bông năm sau sẽ không đẹp.
Bệnh thường chỉ tấn công trên những cành nhỏ cỡ chân nhang cho đến cỡ cây đũa ăn cơm, ít khi gây hại ở những cành to hoặc trên thân, nếu như cây được phun gạnh thuốc kịp thời. Nhưng vì những cành nhỏ này lại là cành mang bông cho vụ sau nên ví như để phổ thông cành bị hại cây sẽ có ít bông và bông ko đẹp, bông nhỏ, rất khó bán và bán ko được giá.
thực tiễn cho thấy bệnh thường gây hại phổ biến hơn trong mùa khô, khi mùa mưa xuống bệnh bớt dần.
Phòng trị
– kiểm tra vườn mai thường xuyên (nhất là vào mùa khô) để phát hiện sớm và có biện pháp ngăn chặn bệnh kịp thời.
– khi phát hiện có bệnh có thể sử dụng một trong những lọai thuốc như: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN… để phun lép, ví như vườn thường bị bệnh này thì trong mùa khô (là mùa phù hợp cho bệnh phát sinh, phát triển) nên phun lép định kỳ khỏang 1 tuần lễ một lần.Nên đọc kĩ hướng dẫn dùng thuốc đã có in trên nhãn thuốc.
-Thường xuyên nhặt nhạnh những cành đã bị bệnh chẳng thể phục hồi được đem tiêu hủy. Lúc cắt nhớ cắt sâu thêm vào bên trong chỗ vết bệnh khỏang vài phân để phòng nấm bệnh còn sót lại trên cành tiếp tục tăng trưởng lây lan sang các cành khác hoặc các cành non gần ra sau này.
5. Bệnh rỉ sét
Triệu chứng: Bệnh thường xuất hiện và gây hại trên những lá mai đã bước vào giai đọan bánh tẻ trở đi. Việc ban đầu vết bệnh chỉ là những chấm nhỏ mầu mầu nâu, sau ấy vết bệnh cứ lớn dần lên như hạt tấm, hạt mè…(đa số vết bệnh có kích thước khỏang trên dưới 2 ly), hình tròn hoặc hình bầu dục, đôi khi vết bệnh cũng có kích thước khỏang 4-5 ly . Phần lớn vết bệnh nằm trong phiến lá, tuy thế thỉnh thỏang cũng có những vết nằm ở ngòai mép lá, gặp tình huống này vết bệnh chỉ còn lại là nửa hình tròn. Vết bệnh có mầu đỏ nâu, nhìn giống như mầu của sắt rỉ, nên bà con trồng mai vàng chuyên canh ở quận Thủ Đức, quận 12…(Tp. Hồ Chí Minh) thường gọi bằng một từ mang thuộc tính hình tượng cho dễ hiểu, dễ nhớ ấy là bệnh “Rỉ Sét”. Vết bệnh biểu thị ở cả mặt trên và mặt dưới của lá cây mai, quanh đó vết bệnh bao giờ cũng có một quầng vàng nhỏ bao nói quanh nói quẩn, ví như soi lên ánh sáng thì những quầng vàng này biểu lộ rõ hơn.
Khác với những bệnh mà chúng ta thường gọi là bệnh rỉ sắt hại trên một số cây trồng khác như bệnh rỉ sắt ca-fe, bệnh rỉ sắt đậu đỗ, bệnh rỉ sắt hại ngô…thường bao giờ vết bệnh cũng nổi lên một cục u, bên trong những cục u này có đựng một khối bột mầu gạch non (giống như mầu của sắt rỉ), thì trên vết bệnh “Rỉ sét” của cây mai vàng không có những cục u và những khối bột mầu gạch non này, mà chúng vẫn phẳng thường ngày như mặt phẳng của phiến lá. Nếu bệnh hại nặng mà ko mua biện pháp chữa trị kịp thời sẽ làm cho bộ lá của cây mai mất dần mầu xanh vốn có của nó, rồi chuyển dần sang mầu vàng, diệp lục tố bị mất dần, tác động tới qúa trình tổng hợp thông thường của cây, làm cho cây mai mất sức, yếu ớt. Bệnh thường chỉ xuất hiện và gây hại nhiều trong mùa mưa.
Phòng trị
– chúng ta không nên trồng hoặc đặt các chậu mai qúa gần sát nhau, tạo cho vườn mai luôn thông thóang. Liếp trồng mai, hoặc liếp đặt chậu mai nên thiết kế theo hình mai rùa để thóat nước tốt mỗi lúc có mưa. Kê đặt chậu mai cao để tránh cho cây mai bị úng nước trong mùa mưa.
– khi thao tác vào mùa mưa nên kiểm tra vườn mai đều đặn để phát hiện sớm và có biện pháp ngăn chặn bệnh kịp thời. Khi phát hiện có bệnh có thể sử dụng một trong những lọai thuốc tiếp đây để phun xịt: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN. Về liều lượng và cách dùng thuốc nên đọc kĩ hướng dẫn mà dịch vụ đã có in trên nhãn thuốc.
=== >> các bạn có thể xem thêm: tiến trình kỹ thuật chăm sóc mai vàng vào tháng 5 âm lịch
6.Sâu ăn lá
Hiện tượng: Sâu ăn lá cũng là một đối tượng thường xuất hiện và gây hại cho cây mai, nhất là vào những đợt cây ra đọt non, lá non, để phát triển thân cành.
lúc mới nở sâu non gặm nhấm làm khuyết lá, lúc to chúng nhả tơ kéo vài lá non lại với nhau, rồi nằm bên trong cắn phá, làm cho lá bị khuyết, ví như nặng lá có thể bị cắn phá tới phân nửa, đôi khi chỉ còn trơ lại một đọn gân chính ở gần cuống lá. Làm mất diện tích lá quang đãng hợp cho cây. Khi lá già nhìn cây mai xờ xạc. Làm cho cây mai sinh trưởng và tăng trưởng kém, cây còi cọc, ra ít bông, và bông nhỏ ko đẹp.
khi đẫy sức sâu dài khỏang 25-28ly, hóa nhộng bên trong tổ lá. Sâu thường gây hại rộng rãi trong mùa mưa, là mùa cây mai thường ra phổ biến đợt đọt non, lá non để phát triển thân, cành, lá.
Phòng trị
– lúc săn sóc cây mai, nên lưu ý Nhìn vào, nếu như phát hiện thấy “tổ sâu” thì bắt giết (lọai sâu này rất dễ bắt vì chúng ít trốn chạy).
– giả dụ mật số sâu cao, ko đủ sức bắt bằng tay thì các bạn có thể sử dụng thuốc trừ sâu để phun ghé. Đây là một lòai sâu hơi dễ chết, vậy bạn có thể sử dụng bằng một số lọai thuốc trừ sâu thông htường như: SecSaigon 5EC hoặc 10EC; Diaphos 5EC; Sagothion 50EC; Padan 95SP; Fastac 5EC…Về liều lượng và cách sử dụng của thuốc bạn có thể đọc hướng dẫn trên vỏ bao so bì.
7 .Bệnh cháy lá
Triệu chứng: Bệnh chủ yếu trên lá cây mai, xuất hiện Ban đầu ở chóp và mép lá tạo thành vệt màu nâu, lan dần vào phiến lá thành mảng lớn, màu nâu xám, phân biệt rõ với phần xanh của lá, mảng cháy có lúc chiếm trên 1/2 diện tích lá. Trên vết bệnh có những chấm đen nhỏ là ổ bào tử. Lá cây mai bệnh nặng chuyển màu vàng và rụng. Bệnh phát sinh chính yếu trên lá già.
– Bệnh nảy sinh vào cuối mùa thu khi cây mai có đa dạng lá già, sinh trưởng chậm, đất thiếu dưỡng chất, nhất là trong chậu ít bón phân.
Phòng trị
– Bón phân tất cả, cân đối NPK, ngắt bỏ lá già, lá bệnh, định kỳ phun thuốc gốc Đồng và phân bón lá cho cây mai.
8.Bệnh vàng lá
Triệu chứng
– Lá non có màu vàng nhạt hoặc trắng bạc, các gân lá còn xanh, phiến lá hơi bị cong, cây sinh trưởng chậm lại.
– xuất xứ gây bệnh chính yếu do thiếu hoạt chất. Cây mai trồng trong chậu, đất xấu, ít được bón phân, thường bị bệnh vàng lá ở lá non và bệnh cháy lá ở lá già.
Phòng trị
Bón số đông phân. Khi có hiện tượng vàng lá, ngoài bón phân nên kết hợp phun phân bón lá có chất vi lượng, cây sẽ mau hết bệnh
9.Rệp sáp
– Khí hậu hot và ẩm phù hợp cho rệp tăng trưởng. Rệp hút nhựa câymai làm đọt xoăn lại, lá vàng, cây sinh trưởng kém. Cây có rệp thường có kiến và nấm mồ hóng đen. Rệp còn là môi giới truyền bệnh virus cho cây .Rệp sáp Dysmicoccus sinh sống phá hại phổ biến loại cây.
– dùng tay giết rệp. Lúc nhu yếu thì phun các loại thuốc Pyrinex, Supracide, Polytrin, Monster
10. Bọ cánh tơ
*Triệu chứng: Chích hút dinh dưỡng ở lá non, dưới mặt lá non là hai vệt màu xám đồng thời với gân chính. Đọt non bị hại thường sần sùi, cứng và dòn, hai mép lá và chóp lá cong lên. Khi bị hại nặng lá bị rụng, nhất là lá non. Bọ non sống tập kết ở đọt non, gân lá non, ít đi lại. Bọ gây hại nặng vào mùa khô. Mùa mưa mật số bọ giảm.
*Phòng trị
-Tưới ướt lá và bề mặt đất để tiêu diệt nhộng trong đất.
-Cắt tỉa liên tục để khắc phục nguồn thức ăn của bọ.
-Sử dụng thuốc: Pyrinex, Confidor, Admire, Sherpa….
11.Bọ xít
– Bọ xít thường chích hút nhựa cây mai bằng cách chích vào các cành non của cây, tạo thành vết u nổi sần sùi, gây hại nặng có thể làm chết cành, chết cây.
– Các loại thuốc được sử dụng như Bi58 40 EC (15 – 20 ml/bình 8 lít), Supracide 40 EC (5 – 7 ml/bình 8 lít).
12.Tuyến trùng hại
*Triệu chứng: Tuyến trùng kích thước thân thể rất nhỏ, chỉ khoảng 0,5 mm sống trong đất, đục lổ chui vào sinh sống bên trong rễ, chích hút dịch cây mai và tạo thành các bướu rễ. Bộ rễ có bướu vững mạnh kém
– Cây mai bị tuyến trùng sinh trưởng rất yếu, phiến lá vàng và nhỏ hơn thông thường. Nhổ gốc Nhìn vào rễ thấy những nốt tròn trên rễ. Bộ rễ bị tuyến trùng nặng sẽ mất khả năng hút dinh dưỡng cung ứng cho cây. Ví như để lâu cây mai sẽ dưỡng sinh kém và chết.
*Phòng trị
– tăng cường bón phân hữu cơ, vì phân hữu có cực nhiều vi khuẩn và nấm ký sinh có thể xoá sổ tuyến trùng.
– Nhổ bỏ những cây bị chết, thu nhỏ sạch rễ trong đất.
– Có thể sử dụng thuốc: Mocap, Sincocin
– sử dụng thuốc trừ tuyến trùng Oncol 20EC pha 50 ml/10 lít nước :
+ Tưới vào mỗi hố 4-8 lít dung dịch thuốc dự phòng trước khi trồng.
+ Tưới thuốc thấm sâu vào quanh đó vùng rễ, cần tưới 2 lần vào đầu và cuối mùa mưa.
+ cây cúc ra hoa, nhổ cây băm nhỏ rồi vùi lấp tiếp giáp với gốc cũng có tác dụng tránh được tuyến trùng.